2025 Yılında Ramazan Ayının Gıda Enflasyonuna Etkisi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılan analiz, 2025 yılında Ramazan ayının manşet enflasyona gıda kaynaklı doğrudan etkisinin yaklaşık 0,5 puan olacağını ortaya koydu. Bu etki, gıda fiyatlarındaki artışlarla ilişkilendirildi.
TCMB'nin blog yazısında, Ramazan ayının gıda fiyatları üzerindeki etkisi detaylı bir şekilde incelendi. Yüksek frekanslı mikro veriler kullanılarak yapılan analizler, Ramazan ayının gıda enflasyonu üzerindeki etkilerini net bir şekilde ortaya koydu.
Ramazan Ayının Gıda Fiyatları Üzerindeki Etkisi
TCMB Kıdemli Ekonomist Aslıhan Atabek Demirhan, Uzman Yardımcısı Muhammed Bahça ve Yardımcı Ekonomist S. Simin Bayraktar tarafından kaleme alınan yazıda, Ramazan ayının üretim ve fiyatlar üzerindeki önemi vurgulandı. Analiz, 2003-2024 yıllarına ait aylık enflasyon verilerini kullanarak gıda ve alkolsüz içecekler ile işlenmiş ve işlenmemiş gıda fiyatlarının etkilerini inceledi.
Yapılan çalışmalar, Ramazan ayının gıda fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskının temel olarak işlenmemiş gıda ürünleri kaynaklı olduğunu gösterdi. İşlenmemiş gıda fiyatları üzerinde Ramazan ayının etkisi daha belirginken, işlenmiş gıda fiyatları üzerinde anlamlı bir etki gözlemlenmedi.
Yüksek Frekanslı Veri Analizi
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Tarım Ürünleri Fiyat İzleme Sistemi (TÜFİS) verileri kullanılarak yapılan analiz, gıda perakende sektöründeki fiyat dinamiklerini detaylandırdı. Seçilen işlenmemiş gıda ürünleri için 2022-2024 yıllarına ait günlük veriler incelendi.
Ramazan ayının ilk 15 günü için oluşturulan fiyat endeksleri, kırmızı et ve tavuk eti fiyatlarının Ramazan öncesinde artış gösterdiğini, Ramazan boyunca ise bu artışın ivmelendiğini ortaya koydu. Bakliyat fiyatları da Ramazan ayı içerisinde yükselirken, öncesi ve sonrası dönemlerde yatay bir seyir izledi.
Sonuç ve Değerlendirme
Yapılan hesaplamalar, 2025 yılında Ramazan ayının gıda ve alkolsüz içecekler enflasyonunda yukarı yönlü etkiler oluşturacağını gösterdi. İşlenmemiş gıda enflasyonunda ise sırasıyla 1,16 ve 3,53 puanlık artışlar bekleniyor.
Sonuç olarak, 2025 yılında Ramazan ayının manşet enflasyona gıda kaynaklı doğrudan etkisi yaklaşık 0,5 puan olarak hesaplandı. Bu bulgular, Ramazan ayında gıda fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskının önemini bir kez daha gözler önüne serdi.