Merkez Bankası Faiz İndirimleri ve Kredi Faizleri Üzerindeki Etkileri
Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirime beklentilere paralel 250 baz puanlık bir adımla devam etmesi, mevduat ve kredi faizlerine yansımaları açısından dikkat çekici oldu. Bankalar, mevduat faizlerine bu indirimleri anında yansıtırken, tüketici ve ticari kredi faizleri aynı oranda düşmemektedir. TCMB, politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42.5 seviyesine getirmiştir. Son üç ayda toplamda 750 baz puanlık bir indirim gerçekleştirilmiştir.
2024 Aralık ayında başlatılan faiz indirimleri sonucunda 32 günlük TL mevduat faizi, yüzde 50 seviyelerinden yüzde 40’lara kadar gerilemiştir. Ancak, bu durumun tüketici ve ticari kredi faizlerine etkisi sınırlı kalmıştır. Vatandaşlar, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kartı ve ihtiyaç kredisi kullanmaya devam etmektedir.
Bankaların Faiz İndirimine İlişkin Beklentileri
TCMB’nin son faiz indirimi, TL mevduat faizlerinde 3 puanlık bir düşüşe yol açmıştır. Ancak, tüketici ve ticari kredi faizlerine yansıması görülmemektedir. Bankalar, hem büyüme sınırı hem de takipteki kredilerdeki artış dolayısıyla faizleri indirmeye istekli görünmemektedir. Yüksek faiz ortamında zorlanan reel sektör temsilcileri de faiz indirimlerini beklemektedir.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Bankalar ticari kredi faizini düşürmek için ne bekliyor?” diyerek bankaların faiz indirimine yönelik tutumunu sorgulamıştır. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ASO Başkanı Seyit Ardıç, finansman sorunun derinleştiğini belirterek, bankaların bir an önce ticari kredi faizini düşürmesini istemektedir.
Kredi Kartı ve Kredili Mevduat Faizleri
Kredi kartı ve kredili mevduat faizleri, son bir yıldır değişmemektedir. Geçim sıkıntısı nedeniyle artan takibe düşen borçlar ve kredi kartı kullanımına rağmen, kredi kartlarında gecikme faizi aylık yüzde 5.05, kredili mevduat hesaplarında gecikme faizi ise yüzde 5.30 seviyesinde uygulanmaktadır. Bu durum, vatandaşların mali durumunu daha da zorlaştırmaktadır.
Merkez Bankası haftalık faiz istatistiklerine göre, kredili mevduat hesapları dahil ihtiyaç kredilerine uygulanan ortalama faiz oranı 28 Şubat haftasında yüzde 71.41 seviyesinde bulunurken, ticari kredilere uygulanan faiz oranları yüzde 55.25 olmuştur. Bu veriler, bankaların faiz politikalarının tüketici üzerindeki etkilerini gözler önüne sermektedir.