Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabet Gücü: 2024'te Neler Bekleniyor?
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihracat geliri hedefi belirledi. Ancak yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle hedef 264 milyar dolara çekildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların karşılaştığı zorlukları ve gelecekteki hedefleri hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Gültepe, maliyetlerin artması ve döviz fiyatlarının istikrarsızlığı nedeniyle rekabet gücünün zayıfladığını ifade etti.
İhracatçıların Karşılaştığı Zorluklar
Mustafa Gültepe, ihracatçıların 2024 yılında en çok girdi maliyetleri ile döviz kuru arasındaki makasın açılması yüzünden zorlandığını belirtti. “Üretim maliyetlerinde dolar bazında Asya’daki rakiplerimizden yüzde 40-50, Avrupa’daki bazı ülkelerden yüzde 15-20 pahalıyız.” dedi. Bu durum, emek yoğun sektörlerde rekabetçiliği zayıflatarak pazar kayıplarına yol açtı.
Küresel pazarlarda talebin yavaş seyrettiği bir dönemde, hazır giyim, tekstil ve deri gibi sektörlerde yaşanan daralma, üretim ve istihdamda azalmayı beraberinde getirdi. Gültepe, bu durumu “rekabetçiliğimiz zayıfladı” şeklinde özetledi. İhracatçıların bu zorlukları aşabilmesi için çeşitli stratejiler geliştirilmesi gerektiği vurgulandı.
2025 Hedefleri ve Beklentiler
Gültepe, 2025 yılı için kamuoyundan beklentilerini de dile getirdi. “İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor.” ifadesini kullandı. Ayrıca, enflasyonla kurun paralel hareket etmesi gerektiğini belirtti. “2025’te 280 milyar dolarlık hedefi yakalayabiliriz.” dedi.
Orta ve uzun vadede verimliliğin artırılması gerektiğini vurgulayan Gültepe, “Hızımızı kesen engeller kaldırılırsa, Avrupa başta olmak üzere küresel pazarlarda talep canlanırsa bu hedefe ulaşabiliriz.” şeklinde konuştu. İhracatçıların, uygun maliyetle krediye erişim yollarını bulması gerektiği de ifade edildi.
Rekabetçilik ve İstihdam Yükü
Gültepe, Türkiye’nin rekabetçi kur ve ucuz işgücü ile yoluna devam edemeyeceğini belirtti. “İhracatçı için rekabetçi kur önemli.” dedi. Ancak yüksek kur talebinin olmadığını, sadece enflasyonla kurun paralel hareket etmesini istediklerini vurguladı. “2024’te ülkemizde dolar kurundaki yıllık artış yüzde 20 bile değil.” ifadesi dikkat çekti.
Orta ve uzun vadede verimliliğin artırılması gerektiğini belirten Gültepe, “Öncelikle bu makasın kapanması gerekiyor.” dedi. İstihdam yükünün azaltılması gerektiğini de ekledi. Bu durum, emek yoğun sektörlerde işverenlerin üzerindeki yükü hafifletebilir.
Jeopolitik Gelişmeler ve İhracat
Gültepe, coğrafyadaki jeopolitik gelişmelerin ihracat performansına olumlu veya olumsuz yansımalarının olabileceğini ifade etti. “Bu gelişmelerin nasıl seyredeceğini zaman içinde yaşayarak görebileceğiz.” dedi. Ayrıca, ABD seçimlerinin ardından Trump’ın politikalarının Türk ihracatçısı için riskler taşıyabileceğini belirtti.
“Trump’ın yerli üretimi desteklemek için korumacılık önlemlerini artırması bekleniyor.” diyen Gültepe, bu durumun ihracat üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini ifade etti. Ancak, Türk ihracatçılarının ABD’ye ihracatı artırmak için çaba göstereceği belirtildi.
Mısır’a Yönelik Yatırımlar ve İhracat Heyetleri
Hazır giyim sektöründeki bazı firmaların Mısır’a kaydırdığı yatırımların nedenleri arasında üretim maliyetlerinin cazip olması gösterildi. Gültepe, “Mısır’a giden firmaların geri dönmesi için yatırım ortamının iyileştirilmesi gerekiyor.” dedi. Bu durum, Türkiye’nin rekabet gücünü artırabilir.
2025 yılında TİM’in hedef pazarları arasında Avustralya ve Çin gibi ülkeler yer alıyor. Gültepe, “2024 yılında 58 ülkeye 117 ticaret ve 18 alım heyeti düzenledik.” ifadesini kullandı. Ayrıca, e-ticaret heyetlerinin de hız kesmeden devam edeceği belirtildi.