Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Gelecek Hedefleri
Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu durumun son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini belirtti. Yücel, 2020 yılında 42 tonla Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran üretimin sürdürülemez olduğunu ifade etti. Üretimdeki bu düşüş, Türkiye’nin potansiyelini değerlendiremediğini gösteriyor.
Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397-611 milyar dolar arasında değiştiğini vurguladı. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini belirtti. İyi bir planlamayla 100 ton altın üretmenin mümkün olduğunu ifade etti.
Altın İhtiyacının Karşılanması
Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğunu belirten Yücel, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiğini dile getirdi. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda kalıyor. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık bir fatura çıkarıyor.
Yücel, altın ithalatına dayalı bir ekonominin sürdürülemez olduğunu vurguladı. Cari açığın büyümesine neden olan bu tabloyu değiştirmek için yerli üretimin artırılması gerektiğini ifade etti. Merkez Bankası verilerine göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatının önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolara ulaştığına dikkat çekti.
Bürokratik Engeller ve Yatırım Ortamı
Altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığını kaydeden Yücel, girişimcilerin uzun ve karmaşık izin süreçleriyle boğuştuğunu belirtti. Bu süreçlerin yatırımcıların cesaretini kırdığını ifade etti. Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olmaktan çıkacak.
Yücel, yatırım ortamını iyileştirecek somut adımlar atılması gerektiğini vurguladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, altın üretimini 100 tona yükseltme hedefinin hayal olmadığını belirtti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın bu hedefi gerçekleştirmek için büyük bir gayret gösterdiğini ifade etti.
Gelecek Hedefleri ve Ekonomik Fırsatlar
Yücel, 100 ton altın üretiminin hayal olmadığını ve üreticilerin önü açılırsa birkaç yıl içinde bu seviyelere ulaşılabileceğini belirtti. Böylece hem cari açığın azalacağı hem de ekonomiye on milyarlarca dolar kazandırılacağı ifade edildi. İthalata dayalı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu vurguladı.
Yücel, üretimi artırmadıkları takdirde dışa bağımlı bir ekonomi içinde kaybolmaya devam edeceklerini belirtti. Bu potansiyeli değerlendirerek cari açığı azaltmanın mümkün olduğunu ve bu milyarlarca doları eğitim, sağlık ve altyapı gibi alanlara aktarabileceklerini ifade etti.