Can Atalay'ın Milletvekilliği Üzerine Anayasa Mahkemesi Kararı: Tartışmalar ve Gelişmeler
TBMM Genel Kurulu'nda Gezi davasından hüküm giyen Can Atalay hakkında Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) milletvekilliğinin düşürülmesi işleminin yok hükmünde olduğu kararı okundu. Bu karar, CHP ve AKP arasında gergin tartışmalara yol açtı. Genel Kurul'da yaşanan bu olay, siyasi arenada önemli bir tartışma konusu haline geldi.
Oturumu yöneten CHP'li TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, AYM kararını okuduktan sonra Genel Kurulu kapattı. AKP Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, bu işleme itiraz ederek AYM kararının okunmasını 'yok hükmünde' olduğunu savundu. Genel Kurul'da okutulan AYM kararı, Meclis'in sitesinde yayınlanan ham tutanaklarda yer aldı, ancak daha sonra tutanaklardan çıkarıldı. Altı saat sonra yeniden yüklendi.
Gelişmelerin Arka Planı
Gelişmeler, TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder'in yoğun bakıma alınmasının ardından siyasi partilerin ortak önerisiyle meclisin çalışmalara ara verme kararının akabinde yaşandı. Karaca, siyasi partilerin üzerinde uzlaştığı Önder'e geçmiş olsun dileğini içeren bir metin okudu. Daha sonra AYM'nin Atalay hakkındaki 'hak ihlali' kararını okutacağını açıkladı.
Kararı CHP'li Katip Üye Sibel Suiçmez okudu. Bu sırada, Başkanlık Divanı'ndaki AKP'li Katip Üye Havva Sibel Söylemez yerinden kalkarak Genel Kurul'dan ayrıldı. Yerine CHP'li Katip Üye Elvan Işık Gezmiş oturdu. CHP'li vekiller kararın okunmasını alkışlarken, bazı AKP milletvekilleri 'Bu yaptığınız çok yanlış' diyerek tepki gösterdi.
AKP'nin Tepkileri ve Açıklamaları
Genel Kurul'un kapanmasının ardından basın toplantısı düzenleyen AKP Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, AYM kararının 'yok hükmünde' olduğunu ve Meclis açısından hiçbir geçerliliği olmadığını savundu. Usta, Karaca'nın AYM kararını okutmaya devam etmesini eleştirerek, okunan metni 'korsan bildiri' olarak nitelendirdi.
Usta, Karaca'nın görevi kötüye kullandığını belirterek Meclis Başkanvekilliği görevine son verilmesini istedi. CHP Grup Başkanvekili Murat Emir ise AYM kararının okutulmasının geç kalmış ama yerinde bir adım olduğunu ifade etti. Emir, 'Can Atalay'ın vekilliği hukuken düşmemiştir, düşürülememiştir' dedi.
Can Atalay'ın Hukuki Süreci
Can Atalay, Gezi Parkı davasında 25 Nisan 2022'de 18 yıl hapis cezası aldı. 14 Mayıs 2023'te yapılan genel seçimde TİP'ten Hatay Milletvekili seçildi. Atalay'a verilen hapis cezası, 28 Eylül 2023'te Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nce onaylandı. AYM, 25 Ekim 2023'te Atalay hakkında hak ihlali kararı verdi.
Yüksek Mahkeme, yargılamanın durdurulmasına, vekilliğinin kabulüne ve Atalay'ın tahliyesine karar verdi. Ancak İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, bu kararı uygulamadı. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, AYM'nin kararına uyulmayacağını açıkladı. AYM, 21 Aralık 2023'te ikinci kez hak ihlali kararı verdi. Yargıtay, 3 Ocak'ta bu kararın yok hükmünde olduğu yönünde bir karar aldı.
Sonuç ve Değerlendirme
Yargıtay'ın kararının 30 Ocak'ta TBMM Genel Kurulu'nda okunmasıyla Atalay'ın milletvekilliği düşürüldü. Atalay'ın avukatları, TİP, CHP ve DEM Parti; bu kararın iptali için AYM'ye başvurdu. AYM, 22 Şubat'ta açıkladığı gerekçeli kararla Can Atalay'ın milletvekilliğinin düşmesinin 'yok hükmünde' olduğunu kaydetti.
TBMM Genel Kurulu'nda yaşanan bu gelişmeler, Türkiye'nin siyasi gündeminde önemli bir yer tutmaya devam ediyor. CHP ile AKP arasındaki tartışmalar, siyasi iklimin ne denli gergin olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.