Esen Kart Projesi: Depremzedelerin Yardım Sürecindeki Belirsizlikler
6 Şubat’ta gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremde mağdur olan vatandaşlara yönelik 2023 yılında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Kızılay iş birliğinde Esen Kart projesi başlatıldı. Projenin amacı, konteyner kentlerde kalan depremzedelerin gıda harcamalarını karşılamaktı. Ancak, 2023 yılında dağıtılan 69 bin 289 Esen Kart ile başlayan süreç, 2024’te yapılan ücret artışıyla devam etti. Fakat, Kızılay’ın projeden çekilmesiyle birlikte yardımların kesilmesi, depremzedelerin yaşamını zorlaştırdı.
Proje kapsamında 2023 yılında 3 bin TL yatırılan kart ücreti, 2024’te 4.500 TL’ye çıkarıldı. Ancak, Kızılay’ın projeyi sonlandırmasıyla birlikte AFAD yardımları sürdürmeye çalıştı. Ocak ayında yardım parası yatmayan kart sahiplerinin şikayetleri artmaya başladı. Depremzedeler, resmi bir açıklama yapılmadan yardımların kesilmesine tepki gösterdi.
Yardım Kesintileri ve Tepkiler
Yardım paralarının kesilmesi, depremzedeler arasında büyük bir huzursuzluk yarattı. Bir vatandaş, “Esen Kart’a bu ay ödeme yapılmadı. Nedenini öğrenebilir miyim? Başka gelirim yok engelliyim” diyerek yaşadığı zorluğu dile getirdi. Diğer bir depremzede ise, “Sebepsizce, bir açıklama yapmaya bile gerek duyulmadan kartımıza ödeme kesildi yani iptal edildi. İhtiyacımız var, ben ve ailem perişan durumdayız.” ifadelerini kullandı.
Bu durum, depremzedelerin yaşam standartlarını olumsuz etkiledi. Bir başka vatandaş, “Konteynerde kalan burada çok kişi var; evi olan, arabaları olan, başkasının adına oturan ve her şeyden faydalanan çok kişi var. Asıl ihtiyaç sahibinin yardımını kesiyorlar, diğerleri alıyor” diyerek adaletsizliğe dikkat çekti. Depremzedeler, yeni yılla birlikte yardımların kesilmesine dair şikayetlerini artırdı.
Ekonomik Zorluklar ve Tasarruf Politikaları
2025 yılı ‘Aile Yılı’ ilan edildi. Ancak, tasarruflar emekli, asgari ücretli ve depremzededen yapıldı. Milyonlarca aile, ekonomik açıdan oldukça zor koşullara mahkum edildi. Şirketlerin Kurumlar Vergisi affedilirken, emekliye yüzde 15.75, asgari ücretliye yüzde 30 zam yapıldı. Depremzedenin kira desteği durduruldu, Esen Kart yardımları kesildi.
Bu süreçte, 4 milyonun üzerinde dar gelirli haneye sağlanan 850 TL ile 1250 TL arasındaki destek ödemeleri de kesildi. Depremzedeler, yaşadıkları zorlukları sosyal medya üzerinden dile getirerek, yetkililerden yardım beklediklerini ifade etti. Bir vatandaş, “Esen Kart durdu. Neden durduğunu öğrenebilir miyiz? AFAD Kızılay diyor, Kızılay da AFAD diyor.” diyerek durumu sorguladı.